سایت کربلایی حسن توزی بندر گناوه

 متن مصاحبه با یک مداح آذری زبانی ،که به دستگاه های موسیقی ایرانی اشراف کامل دارد.

قسمت۱ 

آواز را می شناسد و تمامی ردیف های آوازی را دوره کرده است، یکی از مداحان اهل بیت است که همه ساله در ماه محرم مداحی می کند. با او درباره مداحی و شرایط این روزها حرف زده ایم.

 به عنوان کسی که سال ها است در عرصه مداحی فعال است، سطح مداحی در ایران را چگونه ارزیابی می کنید؟

سطح مداحی در ایران متاسفانه مثل خیلی چیزهای دیگر استاندارد نیست. مداحی نیز مثل موسیقی گاهی به جایی می رسد که نباید برسد! اشتباهی که اغلب مداحان به ویژه جوان ترها می کنند این است که فکر می کنند با سبک های جدید، می توانند با تهاجم ترانه مقابله کنند یا با این نوع ترانه خواندن می توان در فاصله کمی مطرح شد. در حالی که در امر مداحی باید روند نیاکان را پیش گرفت و روال گذشته را طی کرد،(به دلایلی که ذکر خواهم نمود)

 سابقه مداحی در ایران به چه زمانی باز می گردد؟

از زمان صفویه به این طرف که می شود چیزی حدود ۴۰۰ سال؛ یعنی مداحی در ایران چیزی حدود ۴۰۰ سال قدمت دارد. مداحانی بوده اند که از آن زمان به سبک مرثیه سرایی آیینی و مردمی، پرده خوانی در خیابان ها و کوچه ها فعالیت داشته اند و حتی تعزیه خوانی نیز می کردند و تاحدودی واقعه کربلا و عاشورا را به تصویر می کشیدند. تا ۲۰ سال پیش هم سبک قدیمی ها رعایت می شد،💫 اما با هجوم ترانه های غربی که شاید تاثیرش در موسیقی قابل قبول باشد، متاسفانه شکل مداحی عوض شد. بارها از مداحان قدیمی همچون استاد احمد شمشیری، مرحوم پدرم حاج قربانعلی حبیبیان و اکبر بازوبندی که بیش از ۶۰ سال مداحی اهل بیت را کرده اند، شنیده ام که مداحی باید به شکل سنتی انجام شود.💫 متاسفانه، دوستان مداح جوان فکر می کنند که مداحی هم مثل ترانه خوانی است و باید هر سبکی را تجربه کنند. درحالی که در مرثیه سرایی آقاعبدالله الحسین(ع ) باید سنت حسنه را رعایت کرد و نباید ابداع گر سبک جدیدی شد. از نظر بنده چنین چیزی شایسته نیست و آن را نمی پسندم.

شاید این اتفاق به این خاطر شکل گرفت که جامعه در بسیاری از موارد رو به جلو حرکت کرد و مخاطب احساس نیاز کرد که در مداحی هم تغییراتی شکل بگیرد.

☑بگذارید چیزی بگویم. سنت نمی تواند با جامعه رشد کند. مثل سنت عید نوروز و عیدی دادن و سرسفره هفت سین نشستن و...💫 اشتباه مداحان آنجا است که مداحی را با موسیقی اشتباه می گیرند.💫☑ در حالی که موسیقی جایگاه خود را داردو مدح و ستایش و مداحی (سنت)جایگاه خود، مثلا یک سری از کارهای هاوس و ترنس در موسیقی تعریف شده هستند و جایگاه خود را دارند، اما دلیل نمی شود در مداحی هم همان جایگاه را داشته باشند.. باید با توجه به سنت های گذشته مداحی کرد و سنت هم هیچگاه کهنه وقدیمی نمیشود. دقیقا مثل آواز که روش آموزش آن سینه به سینه است و فقط از یک طریق امکان پذیر است و اینگونه ارزش پیدا می کند. بنده با افتخار می گویم که شاگرد که در مداحی شاگردی استاد محمدعلی کریمخانی را کرده ام و همچنین با یک نسل فاصله شاگرد استاد کریمی بوده ام. در زمینه آواز شاگردی ضیاءالذاکرین از روضه خوانان معروف و مطرح یک قرن گذشته بوده ام و شاگردی استاد حاتم عسگری را کرده ام که خود شاگرد مستقیم استاد نکیسا بوده اند که از پرده خوانان معروف ایران به شمار می روند. آنچه من از استادانم آموخته ام این است که مداحی را در دستگاه های ایرانی پیاده کنم.

 فکر می کنید با این وجود مداحی جایگاه خاص تری پیدا می کند؟

✔به قول مرحوم استاد روح الله خالقی، دستگاه های ایرانی موسیقی ما نشات گرفته از تعزیه ما است و نمی شود اینها را با موسیقی هاوس و ترنس اجرا کرد، چون هرچیزی ارج و قرب خاص خود را دارد✔. اگر ترانه است باید به شکل ترانه اجرا شود و اگر نوحه است کاملا در قالب نوحه اجرا شود، مثل تئاتر که همه زیبایی اش به این است که رودر روی مردم اجرا شود و غیر از این جذابیتی نخواهد داشت ✔